Glasvezelnetwerk, twee interviews


interview 1 (klik hier voor interview 2)

WilhelminaNet: Supersnel surfen op ons eigen buurtnet
door Paul van der Plas en Pauline Brenninkmeijer

Dialogic
Zitten wij erop te wachten het eerste echte geavanceerde buurt-glasvezelnetwerk van Nederland te worden? Met deze vraag stapt de webredactie af op het adviesbureau "Dialogic" aan het Wilhelminapark 20, waar we worden onthaald door Menno Smidts en Krijn Schuurman, twee enthousiaste voorvechters van de glasvezel.

Commerciële belangen?
Ons beeld, dat achter WilhelminaNet een bedrijf schuilgaat met grootse commerciële belangen bij het veroveren van onze buurt verdampt al snel tijdens het gesprek. Dialogic initieert dit plan voornamelijk, omdat ze deze nieuwe techniek een warm hart toedragen en onze wijk uitermate geschikt vinden als proef. Zij steken er hun eigen tijd en geld in zonder winstoogmerk. Als WilhelminaNet er eenmaal is, willen zij echter hun expertise aan andere gemeenten aanbieden en hopelijk een adviesopdracht in de wacht slepen. De Gemeente Utrecht steunt het initiatief van harte, wil meedenken in de praktische uitvoering, maar zal er zelf geen geld in stoppen.

Alles kan
Wat worden wij, als bewoners, beter van een eigen buurtnet, bijvoorbeeld ten opzichte van ADSL, waar velen recent voor kozen? We zullen ongetwijfeld nog sneller 24 uur per dag kunnen internetten. Het zal mogelijk zijn alles wat we willen uitwisselen, zoals foto's, film, muziek, grote databestanden, probleemloos te versturen en te ontvangen. Televisieprogramma's, die we hebben gemist, kunnen we op een later gewenst moment bekijken (daarvoor moet je dan wel over een moderne computer beschikken met een grote harde schijf, want dit leuks moet ook allemaal kunnen worden gedownload). We kunnen met een gerust hart een borrel gaan drinken in de buurt en via de pc van de gastheer ons kroost in de gaten houden. Telezorg en zelfs vormen van beveiliging passeren de revue en ook gratis lokale telefonie, binnen het netwerk. Een alarm dat afgaat en we staan allemaal bij onze bedreigde buur op de stoep. Kortom : een waaier aan nieuwe mogelijkheden lonkt.

Voor en door de bewoners
Alles is mogelijk, maar de voorzieningen komen er niet automatisch. Het is de bedoeling dat daarvoor een werkgroep komt met bewoners die het buurtnet gaat bestieren en, afgaand op de behoeften van de gebruikers, bepalen wat er voor specifieke toepassingen zullen komen. Het wordt dus niet een clubje techneuten dat bepaalt wat wij via de glasvezel krijgen aangereikt. In die zin zal WilhelminaNet niet slechts fungeren als een technische voorziening, maar kan het wellicht de cohesie in de buurt bevorderen. Van digitale Mauritsstraat naar digitaal Oost?

Kostenplaatje
Het klinkt allemaal mooi, maar we hebben ook nog te maken met een kostenplaatje. Dialogic gaat voorlopig uit van een minimum deelname van 30%, wil het geheel financieel haalbaar zijn. De post aanlegkosten vormt een grote hobbel. Het glasvezelbedrijf Draka NKF telecom bv, dat deelneemt aan WilhelminaNet, zal op korte termijn met een berekening komen. Niettemin praten we toch al gauw over 1000 euro per adres. Dat geld kun je lenen van de bank en doorberekenen in abonnementen. Ook is te denken aan de oprichting van een stichting, waarbij de abonnementhouders zelf investeren en aldus eigenaar worden van het netwerk. We worden dan niet alleen een digitaal dorp, maar ook nog een bedrijfje. Een beheerder/provider zal altijd nodig zijn. Het aanleggen van een glasvezelnet is overigens niet erg ingrijpend. De straat hoeft zeker niet wekenlang open te liggen. Er hoeven maar een rij van twee tegels uit de grond om de kabels te plaatsen en dan kan de straat direct weer dicht.

Stappenplan
De grote vraag is of er genoeg deelnemers te vinden zijn voor de plannen. Binnen een paar maanden wil Dialogic de knoop doorhakken: WilhelminaNet ja of nee? Als het ja wordt, dan kan het net in de tweede helft van dit jaar gerealiseerd zijn.
Momenteel is men op zoek naar mensen die willen meedenken over de invulling van het buurtnet en suggesties willen aandragen om bewoners, die twijfelen of met praktische vragen zitten, over de streep te trekken. Iemand die zich hiervoor wil aanmelden, kan dat doen via www.wilhelminanet.nl, waar u tevens meer informatie vindt over het project. Binnenkort komen er voorlichtingsavonden voor geïnteresseerden. Verder is er een enquête in de maak en Dialogic overweegt hier en daar een huisbezoek af te leggen. De vraag is of dat laatste niet als drammerigheid zal worden uitgelegd...

 


interview 2

'Ik laat de mensen uit de buurt graag op een avond de nieuwe mogelijkheden van het glasvezelnet zien'
Een gesprek met computerprofessor Erik Huizer over het WilhelminaNet
door Paul van der Plas

Onze straatgenoot Erik Huizer is parttime hoogleraar Internettoepassingen aan de TU Twente en meedenker aan de plannen voor het WilhelminaNet. Alle reden om hem ook eens te spreken over de plannen voor het supersnelle glasvezelnet. Erik is een echte fan: 'ik kan hier wel de hele avond over praten!'.

Hoe uniek is het plan WilhelminaNet?
Als de bewoners van een wijk zelf een glasvezelnet aanleggen en beheren is dat een absolute primeur in Nederland. De overheid heeft 50 politiek correcte breedband-pilots in Nederland uitgezet, in de stad Utrecht bij voorbeeld in Lombok en Leidse Rijn, maar particulier initiatief is nog nooit vertoond.

Ken je goede voorbeelden elders in de wereld?
Er zijn enkele vergelijkbare projecten geweest in Canada (Montreal, Calgary). De bewoners van een wijk legden zelf een glasvezelnet aan en beheerden de zaak. Na een aantal jaren verkochten ze hun net aan het bedrijf dat inmiddels de stad beglasvezelde en zo hadden ze hun investering terug. In de tussentijd was de waarde van hun huis ook nog omhoog gegaan. Glasvezel is een goede investering: het gaat 30 jaar mee, kan de vraag naar steeds meer bandbreedte lang aan en een nieuwe technologie is nog niet in zicht.

Waar moeten we op letten?
Het zou goed zijn als de zgn. passieve infrastructuur (het glasvezelnet zelf) in handen bleef van een vereniging van eigenaren. Je kunt er dan voor zorgen dat alle aanbieders van diensten onder gelijke condities van die glasvezel gebruik maken. Daardoor ontstaat een gezonde concurrentie die de bewoners veel keuze geeft welke diensten ze bij wie willen afnemen
Als de onderste laag van bij voorbeeld Telecom-Utrecht wordt, zal zo'n bedrijf anders en selectiever op de aanbiedersmarkt opereren.



Minimum voorwaarden om te starten?

Een glasvezelnet aanleggen doe je bij iedereen tot aan de huisdeur, ongeacht of iemand meedoet. Het laatste stukje is overigens plastic vezel, want dat is beter vervangbaar. Zo'n 30% van de bewoners moet om te beginnen meedoen. Daar komt het dus het huis binnen (misschien zelfs via het riool). Die 30% moet doorgroeien in 5 jaar naar 70%. De kosten schat Erik op € 50 incl. btw. per maand, inclusief de toegang tot Internet.
De grootste bedreiging is als we na aanleg met z'n allen ruzie over het glasvezelnet krijgen. Maar in deze buurt is de kans daarop klein.

Wat kan er over de glasvezel naar ons toekomen?
Alle dingen die Dialogic in het eerste interview ook noemt. In Canada doen ze veel met videoconferencing, familiebezoek op afstand. Ook zijn er steeds meer opties in de zorgsector: de hartchirurg en de fysio die je on line onderzoeken.
Een grote harde schijf is overigens niet nodig: er wordt niets opgeslagen; alles verloopt via 'streaming'. Een PC van 2 à 3 jaar oud met dvd-mogelijkheden kan dit aan.

Het verschil met ADSL?

ADSL kan ook heel wat aan, maar zeker niet meerdere diensten tegelijk, laat staan meerdere gebruikers binnen het gezin. Interne apparatuur (ethernet) kan doorgaans behouden blijven bij overschakelen op de glasvezel.

Wat is van belang voor de voortgang van het project WilhelminaNet?
Draagvlak en vertrouwen creëren. Aan elkaar verduidelijken waar we het over hebben, wat we zouden willen. Laten zien wat er kan. Praten over de beheersorganisatie. Verkennen van marktpartijen (de gemeente; Telecom-Utrecht; Casema, Volkert-Stevin, enz.). Omdat je uniek bent, willen zij vast graag meedoen en expertise opbouwen. De gemeente kan ons best op de spin-off van Lombok en Leidse Rijn laten meeliften. Betrek ook de school erbij!

Als intermezzo toont Erik me op het tv-scherm wat tennisbeelden op adsl-kwaliteit en op breedband-kwaliteit. Het verschil is overduidelijk. Erik: 'Ik laat de mensen uit de buurt graag op een avond de nieuwe mogelijkheden van het glasvezelnet zien'
We laten ons graag uitnodigen!


tekst: Paul van der Plas
4 februari 2003